Ingvar Stenström — Jeszenszky Ferenc: Interlingua
30 Lection trenta / Trentesime lection
Sajnos ennek a leckének a hanganyaga nem elérhető!
PROVERBIOS IN INTERLINGUA
(Ex un libro non ancora publicate, compilate per Sr P. Dornbach)
Cata rana se crede Diana.
Del dicto al facto es grande tracto.
Palea e foco non sta ben in un loco.
Al tempore de ficos non manca amicos.
Que es licite a Jove, non es licite a bove.
In le introduction de iste curso de Interlingua nos trova indicate un possibile solution del problemas practic de communication linguistic: Un convention inter un numero de statos, le qual garantirea a cata cive un inseniamento elementari de Interlingua. Un tal instruction non prenderea tempore ab altere subjectos scholar, proque le cognoscentia del vocabulario international esserea utile e in le lingua materne de quasi omnes, e in le altere linguas que on debe (o vole) studiar in le scholas etiam in le futuro. (Le publicationes scientific del grande nationes essera longe necesse pro omnes, le litteratura nunquam superflue!).
Como se realisara un tal introduction official de Interlingua in le scholas? (Le nove, juvene generation lo facera!) Secundo nostre opinion illo presupponerea i. e. le creation de un instituto international que se occuparea del elaboration de manuales e cursos pro radio e television e de dictionarios pro omne linguas concernite, e del education de professores designate a inseniar futur instructores del idioma international. In addition illo se occuparea del edition de un revista mensual dedicate a questiones linguistic e al methodos de diffusion de Interlingua e de un revista mensual cultural e forsan etiam de un septimanal popular con un contento multo general e variate.
Le centralisation, in le stadio initial, de iste activitates garantirea un alte grado de stabilitate del lingua, impediente omne risco de dissolution del lingua in dialectos. Le apprehension que un tal dissolution occurrerea es multo exaggerate in nostre era de possibilitates quotidian de contactos global per radio e television, in un tempore quando le magnetophono e le grammophono rende practicabile le uso in le scholas de registrationes identic in phonobanda e in disco, assi ben in Argentina como in Zambia.
Naturalmente vostre studios non debe finir ancora: iste curso vos da le mille parolas le plus frequente e le grammatica, e duo milles nos sembla un minimo. Nos vos recommenda leger textos como istes: Moth: Infantes e juvenes in campo (con vocabulario in italiano, espaniol, francese, scandinavo, anglese e germano); Podobsky (Checoslovachia): Comenius - magistro de nationes; Sexton (Anglaterra): Dece-duo conversationes - e - quando vos es "matur" - Gode: Dece Contos - le perla de nostre litteratura usque nunc.
Studia Wilgenhof: Grammatica essential de Interlingua e, si vos comprende anglese e nederlandese, Gode-Blair: Interlingua Grammar e Wilgenhof: Grammatikale Handleiding voor Interlingua. Interlingua-English Dictionary es importantissime, e pro scandinavos es indispensabile Nordin: Svensk-Interlingua ordbok (Norstedts).
Scribe a un del adresses in infra e annuncia vos como membro e/o abonante de Currero (organo del Union Mundial pro Interlingua), Revista de Interlingua (edition de prof. Berger, Morges, Swissia) e Lingua & Vita (Anglaterra).
E super toto: scribe immediatemente a un organisation pro venir in contacto con altere utilisatores de iste lingua que pertine a tote le mundo, isto es etiam a vos!
Szójegyzék
proverbio | közmondás | stabilitate | stabilitás | |
compilar | összeszedni | impedir | megakadályozni | |
rana | béka | risco | kockázat | |
dicto | mondás | dissolution | feloldódás | |
tracto | utazás | dialecto | tájszólás | |
palea | szalma | apprehension | aggodalom | |
loco | hely | exaggerar | túlozni | |
fico | füge | era | korszak | |
es lícite | szabad | possibilitate | lehetőség | |
bove | ökör | contacto | kapcsolat | |
convention | megegyezés | global | globális, világméretű | |
garantir | szavatolni | magnetóphono | magnetofon | |
garantía | szavatosság | grammóphono | lemezjátszó | |
cive | polgár | render | lehetővé tenni | |
inseniar | tanítani | practicábile | kivihető | |
inseniamento | tanítás | registration | felvétel | |
scholar | iskolai | identic | azonos | |
útile | hasznos | phonobanda | hangszalag | |
é ... é | is ... is | disco | lemez | |
materne | anyai, anya- | assí | így, úgy | |
futuro | jövő | assí ben | éppúgy | |
scientífic | tudományos | mínimo | minimum | |
necesse | szükséges | campo | tábor | |
litteratura | irodalom | vocabulário | szójegyzék | |
superflue | feleslegesen | italiano | olasz | |
realisar | megvalósítani | espaniol | spanyol | |
official | hivatalos | francese | francia | |
presupponer | előfeltételezni | scandinavo | skandináv | |
subjecto | tantárgy | Anglaterra | Anglia | |
i. a. = ínter alteres | többek között | anglese | angol | |
occupar se de | foglalkozni vmivel | germano | német | |
elaboration | kidolgozás | Checoslovachia (ch=tch) | Csehszlovákia | |
designar | kijelölni | magistro | tanítómester | |
in addition | továbbá | matur | érett | |
edition | kiadás | conto | mese | |
revista | szemle | perla | gyöngyszem | |
mensual | havi | Nederland | Németalföld, Hollandia | |
dedicar | szentelni | nederlandese | németalföldi, holland | |
méthodo | módszer | indispensábile | nélkülözhetetlen | |
diffusion | terjesztés | adresse | cím | |
cultural | kulturális | in infra | lent | |
septimanal | hetilap | abonante | előfizető | |
popular | népszerű | mundial | világ- | |
variate | változatos | utilisator | használó | |
centralisation | központosítás | societate | társaság | |
stadio | stádium | union | szövetség | |
initial | kezdeti | Danmark | Dánia | |
activitate | tevékenység |
Megjegyzés
- A Checoslovachia írásmód helyett újabban egyre inkább terjed a Tchecoslovachia.